Gazet van Oeverlanden en Riekerpolder Nummer 19 juli 2016

Voor velen is weer de prachtige tijd van de zomervakantie aangebroken. Niet langer hoef je in de naaste omgeving je genoegen in de natuur te zoeken, maar in vreemde nog niet ontdekte gebieden.
Dat levert altijd mooie vondsten.
Daarna moeten we weer genoegen nemen wat de Oeverlanden en omgeving te bieden hebben. Gelukkig dat daar zoveel natuurlijke rijkdom aanwezig is in het fraaie landschap van Het Nieuwe Meer.

Een goede tijd toegewenst.

Na enkele weken met flinke neerslag staan de planten er zeer weelderig bij, met uitbundige bloei.
Met een groep van 14 mensen maakten we eerst een rondje over het depot, waar de planten er ook uitbundig bij staan. De volledig parasitair levende Bitterkruidbremrapen op de vlinderburcht werden bewonderd. De Boerenjasmijn was juist over het hoogtepunt heen, strooide rijkelijk bloemblaadjes over ons uit.
In de vijver heeft het Blaasjeskruid het goed naar de zin getuige het talrijke voorkomen. De rijk bloeiende Blazenstruik achter de onkruidakker met veel Klaproos, Bolderik, Aardaker en Naakte lathyrus.

Het terrein in! De Veldhondstong die dankzij de koeien zo talrijk is geworden is vrijwel uitgebloeid, de zaden vormen zich en veel jonge planten zijn aanwezig. Het vrolijke roze-rood van de Dagkoekoeksbloem overal tussen het groen. De groeiplaats van Kruipend stalkruid, langs het fietspad, blijkt groter dan voorheen en laat zich niet overwoekeren door de Dauwbraam. De Agrimonie is alom aanwezig, op het zand talrijk, op de kleivlakte overheersend.
In de begintijd van de vereniging stonden er slechts enkele tientallen planten, waar we zeer trots op waren. Zo rijk als Agrimonie in de Oeverlanden voorkomt kent zijn gelijke niet in Nederland. Op dezelfde kleivlakte laat de Veldlathyrus zich uitbundig zien.

De Gewone braam die de zoom met het bos vormt stond vol in bloei, het belang van deze nectarproducent bleek wel uit het grote aantal insecten op de bloemen, hommels, bijen vliegen,etc. Reigersbek, Ooievaarsbek, Robertskruid, Bermooievaarsbek, Donkere ooievaarsbek, Beemdooievaarsbek en diverse kleinere soorten vertegenwoordigen de geraniums in de Oeverlanden. We hebben er veel van gezien.

De Linden staan in bloei en verspreiden al een heerlijk luchtje. Net als de nog bloeiende rozen doen. En de Liguster. De bekende Asperge heeft zich weer schitterend ontplooid. Een bijzonderheid vormt altijd het Duits viltkruid, dat diverse fraaie groeiplaatsen heeft. Het Sikkelklaver is nog slechts zeer bescheiden aanwezig, met weinig opvallende bloei.
Door het koeienhek naar het hondenbaaitje waar het uitbundige resultaat van ecologische inrichting uit 1998 te aanschouwen is. Bont kroonkruid tot bijna een meter hoogte! Zwarte toorts, Steenanjer, Blaassilene, Viltganzerik, Bevertjes en veel Wilde marjolein dat nog in bloei moet komen. Ook hier een rijk insectenleven, ook met veel libellen.

Hier zijn we op het verste punt van onze excursie, terug via de Oude Haagseweg, waar we eerst de middenberm opzoeken, tegenover het benzinestation stuiten we meteen op talrijke bloeiende Karthuizer anjers. De Flora heeft het over: ”Recent ingeburgerd bij Amsterdam; ook uitgezaaid”. Hoe het ook zij, we waarderen de plant om haar schoonheid, blijkbaar heeft ze het naar de zin op deze locatie. Een andere prachtige anjersoort betreft de Ruige anjer. Door de zeer weelderig ontwikkelde planten worstelen we ons in ganzenpas richting Christoffel Plantijnpad.
Op sommige stukken is er een verbazingwekkend aantal orchideeën te zien, vergelijkbaar met wat het Zwanewater bij Callantsoog te bieden heeft. Dan moet je natuurlijk een klein beetje door de oogharen heen kijken!

Gevlekte orchis, Rietorchis en Bijenorchis versieren ons pad. Boerenwormkruid, Klaproos, Brunel, Duizendblad, Wilde peen en Pastinaak. Meer naar het oosten neemt de vegetatiehoogte wat af, hier staat massaal Kattendoorn, Echt duizendguldenkruid, Grote tijm, Vogelwikke, Pijpbloem. En tientallen Blauwe bremrapen, een parasiet op Duizendblad. Waar Ratelaar, een halfparasiet op grassen, massaal voorkomt is de groei van de grassen gedrukt ten gevolge van dit parasitisme. Een bijzondere verrassing vormt de vondst van een flink aantal exemplaren van de Kleverige ogentroost.

Hier zien we veel Sint-jacobsvlinders op de bloemen van de Akkerdistel, en enkele Zwartsprietdikkopjes. Veel Bont zandoogjes. We missen de Blauwtjes!
Nabij de bocht richting Johan Huizingalaan kiezen we het fietspad. De grondwal die een paar jaar geleden is opgeworpen ter vervanging van de roestige vangrails, biedt groeiplaats voor tal van fraaie soorten, Wilde reseda en Wouw, Wondklaver en Rapunzelklolkje, Cichorei met hemelsblauwe bloemen die rond het middaguur alweer sluiten. Grote pimpernel groeit hier op een flinke plek, maar bloeit pas later. Verrassend de vondst van enkele exemplaren van de Boslathyrus. De uitgebloeide Wede met de zwart verkleurende houwtjes heeft een prachtige vorm en staat mooi in het zicht. Op de driehoek van de fietspaden doet de Margriet zich gelden.
Door het klaphek bij de winterbeek door het moeras terug naar het depot. Bij de stapstenen is het nog knap nattig. Veel orchideeën rondom. Wolfspoot langs het pad, Bitterzoet en tal van biezensoorten. Straks bloeit hier weer het Groot springzaad.
Na een prachtige rondgang over de Oeverlanden zijn we weer terug in de Waterkant.

Vanaf het allereerste begin van de actiegroep: “De Oeverlanden Blijven!” in 1983 heeft Henk Smit een actieve rol gespeeld. Geboren aan de Schinkelkade en daarna woonachtig in de Jordaan, bleef hij altijd naar het gebied van Sloten en de Riekerpolder trekken. Met een volkstuin op Eigen Hof, overgenomen van zijn opa, pendelde hij jarenlang vanuit de binnenstad op en neer.
Nadat de actiegroep een vereniging werd in 1984, heeft hij zich veel met ruimtelijke ordeningsproblematiek beziggehouden wanneer bestemmingsplannen aan de orde kwamen.

Henk Smit

Hij was de man van de natuur-historie, bekend met het verre verleden van de omgeving van de Oeverlanden en met de personen aan wie we schatplichtig zijn. Aan Jac P. Thijsse die het Boschplan heeft bedacht en daarin de Riekerpolder wilde opnemen vanwege het sublieme landschap van Het Nieuwe Meer. Daarvoor Jan Swammerdam die tussen 1650 en 1680 de natuur bestudeerde in de Riekerpolder en omgeving. Maar ook Betje Polak met haar studie in de Riekerpolder naar de oorsprong van het Hollandse veen en Jan Strijbos met zijn Blauwe reigers.
Tot eind 2012 toen Henk door een herseninfarct werd getroffen waardoor hij zeer beperkt werd, ben ik vele malen met hem eropuit getrokken naar mooie terreinen in de omgeving. De Amstelveense Poel, Botshol, De Meye en Nieuwkoopse plassen, de Rhoonse grienden. Hij bezat onnoemelijk veel kennis van de biologie en de natuur. Daarnaast een brede maatschappelijke belangstelling, voortvloeiend uit zijn belangstelling voor het verleden.
Een tweede herseninfarct is hem fataal geworden. We misten al vier jaar de actieve Henk Smit, woonachtig in een verzorgingshuis, nu moeten we hem voorgoed missen.

Nico Jansen

Het is een wat vreemde tijd die we beleven. Plannen worden als luchtballonnen opgelaten, blijven even boven de markt zweven en storten weer ter aarde, of verdwijnen uit het zicht. Het lijkt erop dat dat wederom gebeurt ten aanzien van de Oeverlanden.
Na de vakantie zal hierin meer duidelijkheid komen en zal het proces om de Oeverlanden bij het Amsterdamse Bos onder te brengen herstart worden.

We houden u op de hoogte.